ÖĞRETMEN ADAYLARININ KAVRAM KARİKATÜRÜ DESTEKLİ ARGÜMANTASYON YÖNTEMİNE GÖRE GERÇEKLEŞTİRİLEN DERSLER HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ

PRE-SERVICE TEACHERS' VIEWS ABOUT THE LESSONS CARRIED OUT ACCORDING TO THE ARGUMENTATION METHOD SUPPORTED BY CONCEPT CARTOONS

Abstract

The aim of this study is to examine the views of pre-service biology teachers about the lessons on basic chemistry concepts carried out according to the argumentation method supported by concept cartoons. Pre-test post-test one-group quasi-experimental design was used in the study. The sample of the study consisted of first year students studying in the Biology teaching department of a state university located in the west of Turkey. Argumentation-based concept cartoon activities were prepared by the researcher. The activities were prepared for teaching basic chemistry concepts (pure matter, molecule, atom, ion, particle, element, compound, aqueous solution). After the instruction, interviews were conducted with pre-service teachers to learn their views about the lessons. The data were collected with a semi-structured interview form. The interviews lasting 20 minutes with the pre-service teachers were audio recorded. The audio recordings were listened to and transcribed. With content analysis, the similar answers given by the pre-service teachers to the interview questions were brought together, coded, categorized into appropriate categories in a way that the reader can understand, and the findings obtained were arranged and interpreted in tables. At the end of the research, it was determined that pre-service teachers liked the lessons they attended, found the lessons fun, and thought that such lessons increased the retention of knowledge and caused them to have more positive attitudes toward chemistry.

Keyword: Argumentation, concept cartoon, views of pre-service teachers.

Öz

Bu araştırmanın amacı, kavram karikatürleri ile desteklenen argümantasyon yöntemine göre gerçekleştirilen temel kimya kavramlarına ilişkin dersler hakkında biyoloji öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesidir. Araştırmada ön test son test tek gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye’nin batısında yer alan bir devlet üniversitesinin Biyoloji öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 1.sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmacı tarafından argümantasyona dayalı kavram karikatürü etkinlikleri hazırlanmıştır. Etkinlikler, temel kimya kavramlarının (saf madde, molekül, atom, iyon, parçacık, element, bileşik, sulu çözelti) öğretimine yönelik hazırlanmıştır. Öğretim sonrasında öğretmen adaylarının dersler ile ilgili görüşlerini öğrenmek için öğretmen adayları ile ikili görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış bir görüşme formu ile toplanmıştır. Öğretmen adaylarıyla 20 dakika süren görüşmeler ses kaydına alınmıştır. Alınan ses kayıtları dinlenerek yazı haline dökülmüştür. İçerik analizi ile öğretmen adaylarının görüşme sorularına verdikleri birbirine benzeyen cevaplar bir araya getirilip kodlanmış, okuyucunun anlayabileceği şekilde uygun kategorilere ayrılarak elde edilen bulgular tablolar halinde sunulmuş ve yorumlanmıştır. Araştırma sonunda, öğretmen adaylarının katıldıkları derslerden hoşlandıkları, dersleri eğlenceli buldukları, bu tarz derslerin bilginin kalıcılığını artırdığını ve kimya dersi ile ilgili daha olumlu tutum sergilemelerine neden olduğunu düşündükleri belirlenmiştir.

Anahtar Terimler: Argümantasyon, kavram karikatürü, öğretmen adaylarının görüşleri.

KAYNAKÇA

Acar, Ö., Tola, Z., Karaçam, S., & Bilgin, A. (2016). Argümantasyon destekli fen öğretiminin 6. sınıf öğrencilerinin kavramsal anlamalarına, bilimsel düşünme becerilerine ve bilimin doğası anlayışlarına olan etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (3), 730-749.

Akamca, G. Ö., & Hamurcu, H. (2009). Analojiler, kavram karikatürleri ve tahmin-gözlem-açıklama teknikleriyle desteklenmiş fen ve teknoloji eğitimi. Education Sciences, 4(4), 1186-1206.

Akman, S. (2019). Argümantasyon yönteminin öğrencilerin maddenin tanecikli yapısı konusunda kavramsal değişimlerine etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:546666).

Alakoyun, L. (2020). Ortaokul öğrencilerine saf madde ve karışımlar ünitesini öğretmede süreç odaklı rehberli sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımının etkililiği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:643536).

Atasoy, Ş., & Ergin, S. (2017). The effect of concept cartoon-embedded worksheets on grade 9 students’ conceptual understanding of Newton’s laws of motion. Research in Science ve Technological Education, 35(1), 58-73.

Aydeniz, M., Pabuççu, A., Çetin, P., & Kaya, E. (2012). Argumentation and students’conceptual understanding of properties and behaviors of gases. International Journal of Science and Mathematics Education, 10 (6), 1303-1324.

Balcı, C. (2015). 8. Sınıf Öğrencilerine “Hücre Bölünmesi ve Kalıtım” ünitesinin öğretilmesinde bilimsel argümantasyon temelli öğrenme sürecinin etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:392478)

Brook, A., Briggs, H., & Driver, R. (1984). Aspects of secondary students’ understanding of the particulate natüre of matter. Children’s Learning in Science Project Leeds: University of Leeds

Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün Ö. E., Karadeniz Ş., & Demirel F. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Ceylan, K. E. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerine Dünya ve Evren öğrenme alanının bilimsel tartışma (argümantasyon) odaklı yöntem ile öğretimi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:310954).

Ceylan, Ö. (2015). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının 7. Sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve bilişsel yapılarına etkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:396094).

Çelik, S. (2016). Sekizinci sınıf öğrencilerinin bilimin doğasına yönelik anlayışlarının geliştirilmesinde kavram karikatürü kullanımı. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:432267).

Çınar, D. (2013). Argümantasyon temelli fen öğretiminin 5. Sınıf öğrencilerinin öğrenme ürünlerine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:347482).

Demirbaş, M., Tanrıverdi, G., Altınışık, D., & Şahintürk, Y. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çözeltiler konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesinde kavramsal değişim metinlerinin etkisi. Sakarya University Journal of Education, 1(2), 52-69.

Demirci-Celep, N. (2015). The Effects of argument-driven inquiry instructional model on 10th grade students’ understanding of gases concepts [Ph.D.- Doctoral Program]. Middle East Technical University.

Erilmez, B. A. (2019). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının Genel Biyoloji laboratuvarı dersinde kullanılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:601510).

Evagorou, M., & Osborne, J. (2013). Exploring young students' collaborative argumentation within a socioscientific issue. Journal of research in science teaching, 50(2), 209-237.

Gençoğlan, D. M. (2017). Otantik örnek olay destekli argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının 8.sınıf öğrencilerinin “asitler ve bazlar” konusundaki başarılarına, tutum ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:473144).

Gökulu, A. (2017). 8. sınıf öğrencilerin element, bileşik, karışım kavramlarını anlama düzeyleri ve kavram yanılgılarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(2), 1-16.

Gürel, C. (2008). Fizik Eğitiminde Model Roketçilik: Yeni Bir Öğrenme Ortamı. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:226377).

Hand, B. (2008). Introducing the science writing heuristic approach. Science inquiry, argument and language: A case for the science writing heuristic. Rotterdam, The Netherlands: Sense.

İnel, D. (2012). Kavram Karikatürleri Destekli Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Problem Çözme Becerileri Algılarına, Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyonlarına ve Kavramsal Anlama Düzeylerine Etkileri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:313398).

İnel, D., Balım, A. G., & Evrekli, E. (2009). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımına ilişkin öğrenci görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(1), 1-16.

Jimenez-Aleixandre, M. P., & Erduran, S. (2008). Argumentation in Science Education: An Overview. Argumentation in Science Education: Perspectives from Classroom-based Research (s. 3-27). New York: Springer.

Kabapınar, F. (2009). What makes concept cartoons more effective? Using research to inform practice. Education and Science, 34(154), 104-118.

Kaçar, S., Ormancı, Ü., Özcan, E., & Balım, A. G. (2020). Concept cartoon samples integrated into problem-based learning in a science course. Journal of Inquiry Based Activities, 10(2), 127-145.

Karaer, H. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının madde konusundaki bazı kavramların anlaşılma düzeyleri ile kavram yanılgılarının belirlenmesi ve bazı değişikler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 1(15), 199-210.

Karaer, G., Karademir, E., & Tezel, Ö. (2019). Sınıf öğretmen adaylarının fen laboratuvarında argümantasyon tabanlı öğretime yönelik görüşlerinin incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 217-241.

Karakırık, G., & Kabapınar, F. (2019). Kavram karikatürü temelinde tasarlanan öğretimin 9. Sınıf öğrencilerinin atom yarıçapı kavramını öğrenmelerine etkisi. Türkiye Kimya Derneği Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 4(2), 113-144.

Karakaş, H. (2022). Argümantasyon tabanlı öğrenme yaklaşımına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 1-9.

Katchevich, D., Hofstein, A., & Mamlok-Naaman, R. (2013). Argumentation in the chemistry laboratory: Inquiry and confirmatory experiments. Research in Science Education, 43, 317-345.

Kaya, O. N., Doğan, A., & Kılıç, Z. (2005). University students’ attitudes toward chemistry laboratory: Effects of argumentative discourse accompanied by concept mapping. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 201-213.

Kaya, E., Erduran, S., & Çetin, P. S. (2012). Discourse, argumentation and science lessons: Match or mismatch in high school students’perceptions and understanding?, Mevlana International Journal of Educational (MIJE), 2(3), 1-32.

Keogh, B., & Naylor, S. (2007). Talking and Thinking in Science. School Science Review, 85-90.

Kıngır, S., Geban, Ö., & Günel, M. (2011). Öğrencilerin kimya derslerinde argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının uygulanmasına ilişkin görüşleri. Ahmet Keleş Eğitim Fakültesi Dergisi, 15-28.

Koçak, K. (2014). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının öğretmen adaylarının çözeltiler konusunda başarısına ve eleştirel düşünme eğilimlerine etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:378545).

Köklü, N., & Büyüköztürk, Ş. (2000). Sosyal bilimler için istatistiğe giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Köseoğlu, F., Tümay, H., & Budak, E. (2008). Bilimin doğası hakkında paradigma değişimleri ve öğretimi ile ilgili yeni anlayışlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 221-237.

Kuhn, D., & Udell, W. (2003). The development of argument skills. Child development, 74(5), 1245-1260.

Küçük, H., Schallies, M., & Balım, A. G. (2011). An argumentation based black box activity example about transformation of energy in science and technology education. Western Anatolia Journal of Educational Science, Special Issue.

Külekci, E. (2019). Kavram karikatürü destekli probleme dayalı fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (FeTeMM) etkinliklerinin beşinci sınıf fen bilimleri öğretimi üzerindeki etkileri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:558438).

Martin, A. M., & Hand, B. (2009). Elementary science classroom. A longitudinal case study. Research in Science Education, 17-38.

McKneill, K. L. (2011). Elementary students’views of explanation, argumentation and evidence, and their abilities to construct arguments over the school year, Journal of Research in Science Teaching, 793-823.

McKneill, K. L., & Pimentel, D. S. (2010). Scientific discourse in three urban classrooms: The role of the teacher in engaging high school students in argumentation. Science Education, 203-229.

MEB. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8.Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü.

Namdar, B., & Salih, E. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının teknoloji destekli argümantasyona yönelik görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1384-1410.

Newton, P., Driver, R., & Osborne, J. (1999). The Place of argumentation in the pedagogy of school science. International Journal of Science Education, 553-576.

Okumuş, S. (2012). “Maddenin Halleri ve Isı” ünitesinin bilimsel tartışma (argümantasyon) modeli ile öğretiminin öğrenci başarına ve anlama düzeylerine etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:321927).

Okur, M., & Güngör Seyhan, H. (2021). Determination of pre-service science teachers' conceptual understandings about the" solutions: dissolving-melting" with predict-observe-explain technique. International Journal of Progressive Education, 17(3), 381-396

Özden, M. (2007). Kimya öğretmenlerinin kimya öğretiminde karşılaştıkları sorunların nitel ve nicel yönden değerlendirilmesi: Adıyaman ve Malatya illeri örneği. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40-53.

Sandoval, W. A. (2005). Understanding students' practical epistemologies and their influence on learning through inquiry. Science education, 89(4), 634-656.

Say, F. S., & Özmen, H. (2018). Kavram karikatürlerinin 7. sınıf öğrencilerinin “Maddenin Yapısı ve Özellikleri” konusunu anlamalarına etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 15(1), 1-24.

Scholtz, Z., Braund, M., Hodges, M., Koopman, R., & Lubben, F. (2008). South African teachers’ ability to argue: The emergence of inclusive argumentation. International Journal of Educational Development, 21-34.

Senemoğlu, N. (1997). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim; Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Spot Matbaacılık.

Siswanto, S., Hartono, H., Subali, B., & Masturi, M. (2022). Infusing explicit argumentation in science reading activities: helping prospective science teachers reduce misconception and foster argumentation skills. Pegem Journal of Education and Instruction, 12(3),177-189.

Şekerci, A. R. (2013). Kimya laboratuvarında argümantasyon odaklı öğretim yaklaşımının öğrencilerin argümantasyon becerilerine ve kavramsal anlayışlarına etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:325337)

Şendur, G., Sapa, Y., Gürer, N., & Ataseven, B. (2021). Kavram karikatürlerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının organik kimyadaki kavramsal anlamaları üzerindeki etkililiği. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi (BEST Dergi), 5(1), 25- 50.

Taber, K. S. (2001). Building the structural concepts of chemistry some considerations from educational research. Educational research. Chemistry education: research and practice in europe, 2(2), 153-158.

Talanquer, V. (2006). Commonsense chemistry: A model for understanding students’s alternative conceptions. Journal of Chemical Education, 83(5), 811-816.

Tatar, E. (2011). Prospective primary school teachers’ misconceptions about states of matter. Educational Research and Reviews, 6(2), 197-200.

Tola, Z. (2016). Argümantasyon öğretiminin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin madde ve ısı ünitesine yönelik kavramsal anlama, bilimsel düşünme ve bilimin doğası anlayışları üzerine etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:436218).

Toulmin, S. (1958). The uses of argument. Cambridge, UK: Cambridge University Press.

Tsitsipis, G., Stamovlasis, D., & Papageorgiou, G. (2012). A probabilistic model for students’ errors and misconceptions on the structure of matter in relation to three cognitive variables. International Journal of Science and Mathematics Education, 10, 777-802.

Tümay, H., & Köseoğlu, F. (2011). Kimya öğretmen adaylarinin argümantasyon odakli öğretim konusunda anlayişlarinin geliştirilmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 105-119.

Türkoğuz, S., & Cin, M. (2013). Argümantasyona dayalı kavram karikatürü etkinliklerinin öğrencilerin kavramsal anlama düzeylerine etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 155-173.

Uluçınar Sağır, Ş., & Kılıç, Z. (2012). Analysis of the contribution of argumentation-based science teaching on students success and retention. Eurasian Journal of Physics and Chemistry Education, 139-156.

Yalçın Çelik, A., & Kılıç, Z. (2014). The impact of argumentation on high school chemistry students’ conceptual understanding, attitude towards chemistry and argumentativeness. Eurasian Journal of Physics and Chemistry Education, 58-75

Yaman, F. (2019). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının ortaokul öğrencilerinin kavramsal anlamalarına ve fendeki gösterimleri kullanmayla ilgili görüşlerine etkisi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 399-413.

Yaşar, I. Z., Karadaş, A., & Kırbaşlar, F. G. (2013). 6-8. Sınıf fen ve teknoloji dersi kitaplarındaki “Madde ve Değişim” öğrenme alanı etkinlikleri ile programdaki kazanımların incelenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 65- 90.

Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel alıştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Anı yayıncılık.

Yıldırır, H. E. (2013). Sınıf ortamında argümantasyona dayalı öğrenme ortamının değerlendirilmesi: deneyimli kimya öğretmenleri ile kimya öğretmen adaylarına ilişkin durum çalışması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no:324653).

Zohar, A., & Nemet, F. (2002). Fostering students’ knowledge and argumentation skills through dilemmas in human genetics. Journal of Research in Science Teaching, 39(1), 35-62.