TEKNOLOJİ DESTEKLİ KİMYA EĞİTİMİ UYGULAMALARINA YÖNELİK BİR META-SENTEZ ÇALIŞMASI

A META-SYNTHESIS STUDY ON TECHNOLOGY SUPPORTED CHEMISTRY EDUCATION APPLICATIONS

Abstract

With technological advancements, technological tools have become an indispensable part of our daily lives. Parallel to these developments, technology-supported applications are being used in various fields of education. In the field of Chemistry Education, there are also various applications that utilize technological tools. This study aims to examine the theses and articles published in Turkey between 2020 and 2024 on Technology-Supported Chemistry Education Applications. A qualitative research model, specifically the meta-synthesis method, was chosen and employed for analysing the studies. To collect data, databases such as Google Scholar, Dergipark, Ulakbim, and the Council of Higher Education National Thesis Centre were used, and theses and articles on technology-supported applications in Chemistry Education in Turkey between 2020 and 2024 were included in the scope of the research. A total of eight studies, five articles and three theses, were analysed using the meta-synthesis method, and these studies were classified under eight main themes. It was observed that more theses were conducted in 2023, more emphasis was placed on quasi-experimental designs, tests and scales were frequently used as data collection tools, and Web 2.0 tools were utilized in the applications.

Keywords: Chemistry education-teaching, augmented reality, mobile game, simulation, web 2.0

Öz

Teknolojik gelişmeler ile birlikte teknolojik araçlar günlük yaşantımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Teknolojik gelişmelere paralel olarak teknoloji destekli uygulamaların eğitimde farklı alanlarda kullanıldığı görülmektedir. Kimya Eğitimi alanında da teknolojik araçların kullanıldığı çeşitli uygulamalar bulunmaktadır.  Bu çalışmada, Teknoloji Destekli Kimya Eğitimi Uygulamaları konusunda 2020-2024 yılları arasında Türkiye’de yapılmış tezlerin ve makalelerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma modeli olarak meta-sentez yöntemi seçilmiş ve çalışmaların incelenmesinde kullanılmıştır. Verileri toplamak amacıyla Google Akademik, Dergipark, Ulakbim ve YÖK-Ulusal Tez Merkezi veri tabanları kullanılmış ve 2020-2024 yılları arasında Türkiye’de Kimya Eğitimi alanında teknoloji destekli uygulamaların yer aldığı tez ve makaleler araştırma kapsamına alınmıştır. Altısı makale beşi tez olmak üzere toplam on bir çalışma araştırma kapsamında meta-sentez yöntemiyle incelenmiş ve bu çalışmalar sekiz ana tema altında sınıflandırılmıştır. 2023 yılında yapılmış daha fazla tez olduğu, yarı deneysel desen şeklinde yürütülen çalışmalara daha fazla yer verildiği, veri toplama aracı olarak çoğunlukla test ve ölçek kullanıldığı, uygulamalarda Web 2.0 araçlarından yararlanıldığı görülmüştür. 

Anahtar Terimler: Kimya eğitimi-öğretimi, artırılmış gerçeklik, mobil oyun, simülasyon, web 2.0

KAYNAKÇA

Akkağıt, Ş. F. (2012). Simülasyon Tabanlı Öğrenmenin Ortaöğretim Öğrencilerinin Temel Elektronik ve Ölçme Dersindeki Başarılarına Etkisi. Ege Eğitim Dergisi, 13(2), 1-12. https://dergipark.org.tr/tr/pub/egeefd/issue/4903/67206

Aküzüm, C., & Özmen, F. (2014). Eğitim denetmenlerinin mesleki gelişim, tükenmişlik ve iş doyumuna ilişkin bir meta-sentez çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(49), 31-54. https://doi.org/10.17755/esosder.88173

Alyar, M., & Doymuş, K. (2020). İşbirlikli Öğrenme ile Kullanılan Modellerin, Animasyonların ve Yedi İlke’nin Kimya Başarısına Etkisi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 1-25. https://doi.org/10.33418/ataunikkefd.781598

Avcı, T. (2019). Artırılmış ve Sanal Gerçeklik ile Periyodik Cetvel Öğretimi. Selçuk-Teknik Dergisi, 18(2), 68-83. http://sutod.selcuk.edu.tr/sutod/article/view/468

Buluş, B., & Elmas, R. (2024). Yapay Zeka Uygulamalarının Kimya Eğitiminde Kullanımı Alternatif Araçlar. Türkiye Kimya Derneği Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 9(1), 1-28. https://doi.org/10.37995/jotcsc.1366999

Demir, Ü., & Bayraktar, K. (2021). Kimya Öğretimine Yönelik Mobil Oyun Geliştirme: Element Fabrikası Örneği. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(3), 136-146. https://doi.org/10.47714/uebt.992525

Demirer, I., & Pabuççu Akış, A. (2023). STEM Eğitiminin Kimya Kavramlarının Anlaşılmasına Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 58, 2758-2780. https://doi.org/10.53444/deubefd.1321179

Dinçer, S. (2018). Content Analysis in Scientific Research: Meta-Analysis, Meta-Synthesis, and Descriptive Content Analysis. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 176-190. https://doi.org/10.14686/buefad.363159

Ekmekçioğlu, E. (2007). Ortaöğretim kimya dersinde asit baz konusunun anlamlı öğrenme kuramı ve kavram haritası ile öğretiminin başarıya etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Eroğlu, S. (2023). Lise Kimya Derslerinde Dijital Okuryazarlığın Geliştirilmesi İçin Alternatif Bir Uygulama Önerisi: Canva Örneği. Journal of History School, 66, 2944-2966. http://dx.doi.org/10.29228/Joh.73018

Göktaş, E. (2017). Bir Eğitim Politikası Belirleme Yöntemi: Meta Analiz. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 35-54. https://dergipark.org.tr/en/pub/mead/issue/34203/365278

Gül, S. (2020). İmidazol Halkasının Teorik ve Deneysel Olarak İncelenmesi ve Bulguların Sanal Gerçekçilik ile Öğretilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.

Güneş, D., & Erdem, R. (2022). Nitel Araştırmaların Analizi: Meta-Sentez. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 81-98. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227313

Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi: Genişletilmiş bir kaynak kitap (1. Baskı). Akbaba Altun, S. ve Ersoy, A. (Çeviri Editörleri). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Pekdağ, B. (2010). Kimya Öğreniminde Alternatif Yollar: Animasyon, Simülasyon, Video ve Multimedya ile Öğrenme. Türk Fen Eğitim Dergisi, 2, 79-110. https://www.tused.org/index.php/tused/article/view/513

Polat, S., & Ay, O. (2016). Meta-synthesis: A Conceptual Analysis. Journal of Qualitative Research in Education, 4(2), 1-25. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.4c2s3m

Sarı, E. (2019). Web 2.0 Uygulamalarına Göre Tasarlanmış Fen Bilimleri Dersinin Etkililiğinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi.

Şeker, E., & Yalçın Çelik, A. (2023). The Use of Web 2.0 Applications in Chemistry Teaching: Acids, Bases and Salts Unit. International Journal of Educational Research Review, 8(2), 244-256. https://doi.org/10.24331/ijere.1231713

Teke, D. (2023). Dokuzuncu Sınıf Öğrencilerine Kimyasal Somutlaştırılmış Artırılmış Gerçeklik Destekli Üç Boyutlu Materyallerle Öğretimi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi.

Topçuoğlu, N. (2022). Kimya Eğitiminde Atom ve Molekül Yapılarının Öğretiminde Üç Boyutlu Tasarım Uygulamaları. Doktora Tezi, Kastamonu Üniversitesi.

Tosun, A. (2023). Molekül Geometrisinin Öğretiminde Sorgulamaya Dayalı PhET Simülasyonlarının Kullanımı. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.

Uyulgan, MA, & Akkuzu Güven, N. (2022). Kimya Öğretiminde Web 2.0 Araçları: Hizmet Öncesi Kimya Öğretmenlerinin Yeterlilikleri ve Görüşlerinin Analizi. Öğretim Teknolojisi ve Yaşam Boyu Öğrenme, 3(1), 88-114. https://doi.org/10.52911/itall.1127618

Yılmaz, S. N. (2022). Pandemi Sürecinde Kimya Öğretimine Öğrenci Katılımını Geliştirme: Bir Eylem Araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Trabzon Üniversitesi.

Ek 1. Araştırma kapsamında incelenen çalışmalar

T1        Teke, D. (2023). Dokuzuncu Sınıf Öğrencilerine Kimyasal Somutlaştırılmış Artırılmış Gerçeklik Destekli Üç Boyutlu Materyallerle Öğretimi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi.

T2        Tosun, A. (2023). Molekül Geometrisinin Öğretiminde Sorgulamaya Dayalı PhET Simülasyonlarının Kullanımı. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi.

T3        Yılmaz, S. N. (2022). Pandemi Sürecinde Kimya Öğretimine Öğrenci Katılımını Geliştirme: Bir Eylem Araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Trabzon Üniversitesi.

T4        Topçuoğlu, N. (2022). Kimya Eğitiminde Atom ve Molekül Yapılarının Öğretiminde Üç Boyutlu Tasarım Uygulamaları. Doktora Tezi, Kastamonu Üniversitesi.

T5        Gül, S. (2020). İmidazol Halkasının Teorik ve Deneysel Olarak İncelenmesi ve Bulguların Sanal Gerçekçilik ile Öğretilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.

M1       Demir, Ü., & Bayraktar, K. (2021). Kimya Öğretimine Yönelik Mobil Oyun Geliştirme: Element Fabrikası Örneği. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(3), 136-146. https://doi.org/10.47714/uebt.992525

M2       Şeker, E., & Yalçın Çelik, A. (2023). The Use of Web 2.0 Applications in Chemistry Teaching: Acids, Bases and Salts Unit. International Journal of Educational Research Review, 8(2), 244-256. https://doi.org/10.24331/ijere.1231713

M3       Uyulgan, MA, & Akkuzu Güven, N. (2022). Kimya Öğretiminde Web 2.0 Araçları: Hizmet Öncesi Kimya Öğretmenlerinin Yeterlilikleri ve Görüşlerinin Analizi. Öğretim Teknolojisi ve Yaşam Boyu Öğrenme, 3(1), 88-114. https://doi.org/10.52911/itall.1127618

M4       Buluş, B., & Elmas, R. (2024). Yapay Zeka Uygulamalarının Kimya Eğitiminde Kullanımı Alternatif Araçlar. Türkiye Kimya Derneği Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 9(1), 1-28. https://doi.org/10.37995/jotcsc.1366999

M5       Demirer, I., & Pabuççu Akış, A. (2023). STEM Eğitiminin Kimya Kavramlarının Anlaşılmasına Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 58, 2758-2780. https://doi.org/10.53444/deubefd.1321179

M6          Eroğlu, S. (2023). Lise Kimya Derslerinde Dijital Okuryazarlığın Geliştirilmesi İçin Alternatif Bir Uygulama Önerisi: Canva Örneği. Journal of History School(66), 2944-2966. http://dx.doi.org/10.29228/Joh.73018